Zo gaan mens en dier samenleven in Buitenplaats Brielle
6 maart '25
Buitenplaats Brielle wordt een prettige plek om te wonen. Niet alleen voor mensen, maar ook voor meerdere bijzondere en zeldzame diersoorten. Hoe kunnen mens en natuur fijn samenleven? En hoe belangrijk is dit? Natuurinclusief adviseur Ingrid Sloots legt het uit.
Natuurinclusief ontwikkelplan
Van de Noordse woelmuis tot de egel. En van de vlinder het boomblauwtje tot de bruine kikker en meerdere vleermuissoorten. Wie straks in Buitenplaats Brielle woont, kan deze dieren – en nog veel meer – allemaal tegenkomen. Sommige soorten wonen nu al in het gebied, andere moeten er komen wonen. Om daarvoor te zorgen, is een zogeheten natuurinclusief ontwikkelplan gemaakt. Dit houdt in dat bij het ontwerpen van de nieuwe wijk en de woningen volop rekening is gehouden met de natuur.
Belang van biodiversiteit
Dat is belangrijk, want de biodiversiteit in de wereld én in Nederland staat sterk onder druk. Ingrid Sloots is oprichter en directeur van Nest Natuurinclusief. Dit adviesbureau adviseert de ontwikkelaars van Buitenplaats Brielle over natuurinclusief bouwen. ‘De soortenrijkdom, het aantal soorten dat aanwezig is binnen één gebied, neemt snel af. Dit komt doordat dieren en planten steeds minder ruimte krijgen’, legt Ingrid uit. ‘De soortenrijkdom is van belang voor vrijwel alles dat we nodig hebben in het leven. Van voeding tot medicijnen; natuurproducten zijn de basis. Het werkt een beetje als het spel Jenga. Als je één blokje weghaalt, kan de hele toren in elkaar vallen. Daarom is het belangrijk dat we met elkaar de biodiversiteit zo groot mogelijk houden.’
"Het werkt een beetje als het spel Jenga. Als je één blokje weghaalt, kan de hele toren in elkaar vallen."
Bouwen biedt kansen
Vaak wordt gedacht dat de biodiversiteit in een gebied minder wordt wanneer er nieuwe woningen worden gebouwd. Of dat het beschermen en behouden van wat er al leeft, het maximale is dat je kunt doen. Dat is een onterechte gedachte, zegt Ingrid. ‘Bouwprojecten en gebiedsontwikkeling bieden juist veel kansen om impact te maken op de leefomgeving van mensen en de biodiversiteit. Je kunt zelfs méér biodiversiteit creëren. Op een manier waardoor mens én dier een prettige groene leefomgeving ervaren.’
Bijzonder project
Dat is dan ook precies het plan in Buitenplaats Brielle. Voor Ingrid en haar collega’s is het een bijzonder project om aan mee te werken. Dat komt mede doordat de flora en fauna hier meer divers zijn dan bij menig ander bouwproject. ‘We zitten dicht bij een rijk natuurgebied, waar naast meerdere broedvogels ook de wettelijk beschermde Noordse woelmuis voorkomt. Een zeldzame en kwetsbare diersoort, die in de provincie Zuid-Holland ook belangrijk is voor het ecosysteem. Die moeten we wettelijk gezien een plek geven, maar de ontwikkelaars willen dat ook graag. Er is een grote intrinsieke motivatie om natuurinclusief te bouwen in dit gebied.’
Natuur Netwerk Nederland
De locatie maakt dit goed mogelijk, legt Ingrid uit. ‘Om de biodiversiteit te verbeteren, moeten we natuurgebieden met elkaar verbinden en meer leefgebied voor dieren creëren. Om die reden is door de landelijke overheid het Natuur Netwerk Nederland opgericht; een netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden. Een deel van de opgave om dit landelijke netwerk te realiseren ligt in het te ontwikkelen gebied van Buitenplaats Brielle. We kunnen hier de verbinding maken tussen het Voornes Duin en het Brielse Meer. Daarom is er in de plannen plaats voor een ecologische zone, waar mensen niet kunnen komen en de natuur vrij spel krijgt.’
Acht ambassadeurssoorten
Dat is fijn voor de acht zogeheten ‘’ambassadeurssoorten’ uit het natuurinclusief ontwikkelplan. ‘Deze soorten geven een gevarieerd beeld van de natuur en staan symbool voor de verschillende maatregelen en biotopen die we gaan ontwerpen. Het ontwerp van het landschap en de woningen geeft deze acht diersoorten alle ruimte’, zegt Ingrid, die aan de hand van de Noordse woelmuis vertelt hoe dit is aangepakt. ‘De Noordse woelmuis houdt niet van mensen. Onze ecoloog Daan Posthouwer heeft vanuit zijn ecologische kennis en zijn ervaring met bouwprojecten onderzocht hoe de Noordse woelmuis tóch een fijne plek kan krijgen. Dat dier heeft een groot gebied nodig, dat het hele jaar door waterrijk is. Mede daardoor zijn er eilandjes en verschillende lagen in het ontwerp gekomen. Ook de ecologische oevers met dichte rietkragen zijn goed voor de Noordse woelmuis.’
Bewoners beleven de natuur
Zo is er per soort bekeken wat er nodig is. Ingrid: ‘Waarbij we er ook zoveel mogelijk voor zorgen dat de mensen die in Buitenplaats Brielle komen wonen de natuur kunnen beleven. Dat betekent alleen niet dat je altijd heel dichtbij kunt komen. Zo hebben we geadviseerd om niet overal wandelpanden aan te leggen. Ook kun je niet overal je hond uitlaten. Vanuit een beschutte uitkijkhut kun je óók de natuur beleven. Iets meer van een afstand en minder in het directe leefgebied van sommige dieren, om ervoor te zorgen dat het ook voor hen prettig wonen is in Buitenplaats Brielle.’
Samenleven met egels en kikkers
Andere dieren kunnen juist wél weer in het bewoonde gebied komen. Denk aan de huismus, egels, de bruine kikker en diverse vleermuissoorten. Zo worden nestkasten geïntegreerd in de woningen. Bewoners kunnen ook zelf bijdragen aan de biodiversiteit. Ingrid: ‘Groene gevels en groene tuinen zijn natuurlijk altijd goed, vooral voor vlinders en bijen. Doordat het een autoluwe wijk wordt, hopen we dat ook egels hier naartoe trekken. Wanneer je geen schutting maar een heg plaatst, kan de egel van tuin naar tuin trekken. Door de slootjes en waterrijke wadi’s (groene greppels waar overvloedig water naartoe kan stromen) verwachten we ook dat kikkers het hier naar hun zin gaan krijgen. Leuk toch, als je kind in ondiep water op zoek kan naar dieren?’